Druga część podręcznika Antropologia kulturowa, zatytułowana:öKultura obyczajowa początku XXI wiekuö ukazuje proces zmian i ciągłości w kulturze w kontekście przeobrażeń obyczajowych. Punktem wyjścia rozważań jest kategoria ciała i cielesności, które różnie interpretowane tutaj ukazane są w aspekcie uwarunkowań w kulturze obyczajowej. W strukturze treści rozdziałów, co jest nowością, uwidacznia się podział związany z kategoriami kultury (kultura bytu, społeczna, duchowa). Rozdział pierwszy dotyczy głównie współczesnego kultu ciała, młodości, wzorów kobiet i mężczyzn, praktyk związanych z higieną i troską o urodę, dotyczące mody, ubioru i zdobienia ciała. Rozdział drugi dotyczy obyczajowości związanej z zagadnieniami bytowymi, m.in. potrzeba schronienia, bezdomności i emigracji zarobkowej, odżywiania i obyczajowości kształtowanej przez supermarkety. Rozdział trzeci dotyczy obyczajowości związanej z zaspokojeniem wartości witalnych: zdrowia i seksu. Porusza m.in. problem otyłości i anoreksji, różnorodnych zachowań seksualnych, problem trzeciej płci i homoseksualizmu. Rozdział czwarty traktuje o reliktach obyczajowych, związanych np. z rekreacją, formami życia społeczno-rodzinnego i towarzyskiego. Jest tu mowa o targach i jarmarkach, turniejach rycerskich, zwyczajach łowieckich, Ochotniczej Straży Pożarnej, a także o domowych formach życia towarzyskiego, o reliktach kultury szlacheckiej i żydowskiej. Rozdział piąty traktuje o obyczajowości religijno-świeckiej typu renesansu egzorcyzmów i pielgrzymek oraz nowych zjawisk dotyczących pochówku ludzi i zwierząt oraz zmian występujących w religijności wiernych i w życiu instytucji Kościoła. Rozdział szósty dotyczy obyczajowości młodego pokolenia. Są to zarówno zachowania patologiczne jak i godne uznania. Rozdział siódmy dotyczy obyczajowości życia artystycznego, naukowego i politycznego. Całość kończą rozważania dotyczące globalnego charakteru ponowoczesnej obyczajowości kreowanej przez media. Wprowadzenie Ciało jako praźródło kultury obyczajowej u istota, uwarunkowania, typologie, funkcje 1. Ciało i cielesność (w aspekcie antropologii biologicznej a antropologii filozoficznej i pedagogiki) jako praźródło i płaszczyzna kształtowania się obyczajowości 2. Istota kultury obyczajowej i jej uwarunkowania 3. Zwyczaje, obyczaje, obrzędy, rytuały u określenie pojęć i ich typologii Znaczenia pojęć Typologia obyczajów i obrzędów 4. Funkcje obyczajowości Rozdział I Obyczajowość dotycząca cielesności człowieka 1. Kult ciała i młodości a starość 2. Dominujące wzory kobiety i mężczyzny 3. Praktyki związane z higieną i troską o urodę 4. Modny ubiór 5. Tatuaż u moda czy ekstremalna potrzeba zmiany wyglądu ciała? 6. Piercing u jedna z najstarszych form obyczajowych zdobienia ciała Rozdział II Obyczajowość związana z potrzebami bytowymi człowieka 1. Obyczajowość związana z zaspokajaniem potrzeby schronienia 2. Bezrobocie, bezdomność i emigracje zarobkowe 3. Tradycja i nowoczesność w sposobie odżywiania 4. Współcześni konsumenci i ich obyczajowość kształtowana przez supermarkety i centra handlowe Rozdział III Obyczajowość dotycząca wartości witalnych (zdrowie i seks) 1. Nowe obyczaje związane z troską o zdrowie Praktyki obyczajowe związane z troską o zdrowie 2. Otyłość 3. Obyczajowość związana z seksem Seks zimny, gorący i ludyczny Seks płatny i nietypowy 4. Trzecia płeć 5. Manifestowana i ukrywana obyczajowość homoseksualizmu Rozdział IV Społeczne oblicza obyczajowości świeckiej 1. Relikty obyczajowe historycznych kultur w Polsce Relikty kultury szlacheckiej Echa obyczajowości żydowskiej 2. Zanikające formy współczesnej obyczajowości Jarmarki, targi, stragany odpustowe u relikty zanikającej obyczajowości? Obyczajowość kultywowana przez Ochotniczą Straż Pożarną 3. Współczesne zwyczaje i obyczaje związane z hobby i rekreacją Turnieje rycerskie Żeglarstwo Zwyczaje łowieckie 4. Domowe formy świeckiego życia towarzyskiego 5. Clubbing jako nobilitująca forma życia towarzyskiego młodzieży 6. Plotka w życiu towarzyskim Rozdział V Współczesna obyczajowość o charakterze religijno-świeckim 1. Renesans zarzuconej obyczajowości religijnej Egzorcyzmy Pielgrzymki 2. Zmiany w obyczajowości świąteczno-religijnej Zmiany w obyczajach i obrzędach tzw. świąt nakazanych 3. Współczesna obyczajowość związana ze świeckim świętowaniem Karnawał Andrzejki Mikołajki 4. Stare i nowe formy obyczajowe czczenia pamięci osób i änaszych młodszych braciö Święto zmarłych a Halloween Pojednanie człowieka z naturą (cmentarze dla zwierząt) 5. Zwyczaje i obrzędy przejścia Narodziny dziecka, chrzest i I Komunia Obrzędowość ślubna i weselna Zaręczyny Ceremonie ślubne i związane z nimi najnowsze zwyczaje Wesele Obyczaje związane ze śmiercią i pochówkiem Rozdział VI Obyczajowość młodego pokolenia jako poszukiwanie własnej drogi życiowej (od ideałów do patologii) 1. Współczesny savoir-vivre i zasady komunikacji niewerbalnej Pozdrowienia i zwroty grzecznościowe Zasady komunikacji niewerbalnej 2. Dawne ideały i wzory zachowania w nowej szacie Ideały i obyczajowość harcerzy Wspólnoty religijne New Age jako alternatywna wizja życia 3. Zachowania patologiczne pod wpływem używek w subkulturach młodzieżowych Zachowanie pod wpływem używek Patologiczne zachowania w subkulturach młodzieżowych 4. Obyczajowość kultywowana i kreowana przez szkoły i uniwersytety oraz placówki kultury Rozdział VII Obyczajowość życia artystycznego, naukowego, politycznego i religijnego 1. Zwyczaje i obyczaje w środowisku artystycznym i naukowym Układanie stosunków interpersonalnych w pracy Premiera teatralna i towarzyszące jej zwyczaje Jubileusze, benefisy i inne wyrazy uznania Nasilające się zjawiska patologii w życiu naukowym 2. Populizm i koniunkturalizm jako główne cechy obyczajowości w życiu społeczno-politycznym 3. Trudne problemy Kościoła i zmian w religijności wiernych Synkretyzm ponowoczesnej religijności Religia(e) u między fundamentalizmem a liberalizmem Różne oblicza religijności i towarzysząca im obyczajowość Wielkopańskość stylu życia duchownych Zmiany w Kościele i obrzędowości pod wpływem różnorodnych nurtów rewizjonistyczno-reformatorskich i charyzmatycznych Podsumowanie Globalny charakter ponowoczesnej obyczajowości kreowanej przez media Polecane lektury uzupełniające Bibliografia