Dzisiejszy świat stworzył wiele dylematów, z którymi musi się zmierzyć współczesna myśl psychologiczna, jeżeli chce mieć rzeczywisty wpływ na kreowanie dobrej jakości życia człowieka. Refleksja nad współczesnością skłania do przekonania, że człowiek chyba nie w pełni panuje nad wytworami cywilizacji, którą tak mozolnie tworzył, a wręcz przeciwnie - staje jej niewolnikiem, alienując się coraz bardziej od swojej natury. Przecież refleksyjność, wolna wola, duchowość - są to atrybuty dane naturze ludzkiej do wykorzystania, a współczesny człowiek irracjonalnie, paradoksalnie alienuje się od wartości stanowiących istotę jego Ja. Człowiek współczesny nie może żyć w bezrefleksyjnym letargu dotyczącym sensu jego życia. Żyjemy w czasach, kiedy staje się on głównym kreatorem dalszego ewolucyjnego rozwoju swojego gatunku. Potrzebna jest powszechna świadomość, że dalsze losy człowieka zależą od niego samego. Natura wyposażyła go w takie zasoby, którymi nie dysponuje żaden inny gatunek: samoświadomość, refleksyjność, intencjonalność, inteligencję, co przy obecnym poziomie rozwoju cywilizacji pozwala na wysunięcie hipotezy, że dalszy bieg ewolucji gatunku ludzkiego będzie kreowany przez niego samego. W niniejszej publikacji zamieszczono opracowania ukazujące różnorodne problemy podejmowane przez naukowców z wielu polskich ośrodków akademickich. Obejmuje ona prace o charakterze zarówno teoretycznym, jak i empirycznym, dotyczące (bezpośrednio bądź pośrednio) dylematów i wyzwań związanych z życiem współczesnego człowieka. Książka jest drugim tomem jubileuszowej księgi Instytutu Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego.