Powieść "Miasto i psy" narodziła się z osobistego doświadczenia młodego Vargasa Llosy. Kiedy ojciec pisarza dostrzegł u dorastającego syna zamiłowanie do literatury - zajęcia, które latynoski macho uważał za co najmniej niemęskie - posłał go natychmiast do szkoły wojskowej. Wierzył, że armia wybije synowi z głowy artystyczne fantazje. "Odkryłem horror... To mnie naznaczyło w sposób okrutny... Wojskowi dręczyli nas. Dręczyli się nawzajem między sobą. Rządziła brutalna siła i strach" - opowiadał po latach Vargas Llosa. Przeklinał koszmar szkoły wojskowej, ale to dzięki niej chłopak z peruwiańskiej klasy średniej poznał prawdziwe Peru - kraj, w którym 80 proc. ludzi było analfabetami, który - co nagle odkrył - zamieszkiwali nie tylko biali; kraj pełen społecznych, majątkowych, rasowych kontrastów. Owocem przeżyć i obserwacji ze Szkoły Wojskowej imienia Leoncia Prado jest wybitna powieść "Miasto i psy". Opowiedziana w niej intryga jest stosunkowo nieskomplikowana. Młodzi kadeci w szkole wojskowej kradną testy egzaminacyjne, sprawa wywołuje wielki skandal; jeden z żołnierzy donosi, kto był inicjatorem "skoku"; koledzy zaczynają podejrzewać, kto może być kapusiem, dochodzi do samosądu i zbrodni. Dzięki jedynemu sprawiedliwemu wychodzi na jaw, kto był sprawcą skrytobójstwa, ale przełożeni wolą ukręcić łeb śledztwu... To tylko zarys historii, trochę kryminalnej, trochę w stylu twardej, męskiej, koszarowej przygody. Vargas Llosa nie napisał jednak kryminału. Historia donosu, zemsty i zbrodni w koszarach wojskowych na obrzeżach stolicy Peru Limy stanowi pretekst do opowiedzenia czegoś więcej o świecie, w którym pisarz wyrastał i którego z całego serca nienawidził.