Ubezpieczenia społeczne w kontekście reformy systemu emerytalnego w Polsce W artykule zawarto podstawowe zagadnienia dotyczące systemu zabezpieczenia społecznego w Polsce. Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej z nich naświetlono zarys historyczny, genezę współczesnego systemu zabezpieczeń społecznych. W dalszej części omówiono współczesne, podstawowe modele zabezpieczenia społecznego jakimi są modele: socjaldemokratyczny, kooperacyjny i liberalny.W artykule scharakteryzowane zostały także główne czynniki ekonomiczne i demograficzne warunkujące wprowadzenie w Polsce z dniem 1 stycznia 1999 r. nowego systemu ubezpieczeń. Omówione zostały także zasady trójfilarowego systemu emerytalnego, który z założenia ma na celu usunięcie wielu słabości dotychczasowego systemu zabezpieczenia na starość. Halina Worach-Kardas Uwarunkowania rozwoju rynku ubezpieczeń na życie Artykuł analizuje czynniki decydujące o rozwoju rynku ubezpieczeń na życie w Polsce na tle innych krajów, w szczególności Unii Europejskiej.W latach dziewięćdziesiątych ubezpieczenia te wykazywały znaczną dynamikę rozwojową, wyraziło się to zarówno wzrostem liczby firm ubezpieczeniowych do 35 działających obecnie, jak też wielkością składki ubezpieczeniowej. Artykuł analizuje czynniki warunkujące decyzje o ubezpieczeniu na życie ze szczególnym podkreśleniem sytuacji ekonomicznej ludności.W artykule zanalizowano ponadto szczegółowo rozwój ubezpieczeń na życie w latach 1995-1999 według rodzajów ryzyka oraz liczby zawartych polis ubezpieczeniowych. Zdzisława Lipińska Analiza rentowności i sytuacji finansowej zakładów ubezpieczeniowych W niniejszym artykule przedstawiono podstawy oceny rentowności i sytuacji finansowej zakładów ubezpieczeniowych działu I i działu II. Na podstawie Ustawy o działalności ubezpieczeniowej z dnia 28 lipca 1990 r. (Dz.U. Nr 59 poz. 344) opisano gromadzenie odpowiednich kapitałów, takich jak, kapitał akcyjny, gwarancyjny i zapasowy. Opisano także tworzenie funduszy rezerwowych a zawłaszcza rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, a także środki własne stanowiące pokrycie marginesu wypłacalności. Ocenę rentowności i sytuacji finansowej kilku wybranych zakładów ubezpieczeń majątkowych i na życie oparto na analizie udziału w rynku, dynamice składki przypisanej brutto. Do oceny tej wykorzystano także kilka grup wskaźników, takich jak:- wskaźniki wypłacalności- wskaźniki rentowności- wskaźniki sprawności działania- wskaźniki szkodowości- wskaźniki kosztów działalności- wskaźniki efektywności lokat.Włodzimierz Stelmach, Marek Bryła Ubezpieczenia zdrowotne - wczoraj, dziś, jutroCzesław BedaRachunek kosztów w podejmowaniu decyzji w systemie opieki zdrowotnej Przedstawiona problematyka związana jest z badaniem kosztów w opiece zdrowotnej dla uzyskania progu rentowności przy pomocy modelu rachunku kosztów zmiennych. Stosowanie rachunku kosztów zmiennych w zarządzaniu jednostkami opieki zdrowotnej ma doprowadzić do racjonalizacji zarządzania finansami. Główną zasadą jest przeprowadzenie analizy ekonomicznej planu finansowego przed podjęciem decyzji i jego realizacji niż analizować skutki decyzji przy osiągniętym negatywnym wyniku ekonomicznym. Zarządzanie finansami w opiece zdrowotnej opierają się na modelu rachunku kosztów produkcji usług medycznych oraz symulacji ekonomicznej. Barbara Dembowska Segmentacja rynku ubezpieczeń na życieW artykule szczegółowo przedstawiono proces segmentacji rynku ubezpieczeń na życie. Podstawowym celem pracy jest omówienie od strony metodologicznej zjawiska segmentacji. Artykuł składa się z czterech części. W pierwszej przedstawiono różne sposoby rozumienia pojęcia segmentacji oraz podano jej zalety. Omówione zostały także cechy skutecznej segmentacji, czyli przynoszącej określone zyski. W rozdziale drugim omówione zostały cztery podstawowe kryteria segmentacji. Pozwalają one na przeprowadzenie podziału rynku ze względu na cechy: geograficzne, demograficzne, psychograficzne oraz behawioralne. W części trzeciej omówione zostały etapy segmentacji. Ostatni rozdział zawiera przegląd metod ilościowych, które można zastosować do przeprowadzenia segmentacji. Dorota Małecka Prawne uwarunkowania zawierania umowy w indywidualnych ubezpieczeniach na życie Wszystkie ubezpieczenia, w tym ubezpieczenia na życie, dochodzą w Polsce do skutku przez zawarcie odpowiedniej umowy, zwanej umową ubezpieczenia.Podstawowe unormowanie dotyczące umowy ubezpieczenia na życie zawarte jest w kodeksie cywilnym, ma ono jednak charakter ramowy z uwagi na znaczne rozbudowanie różnych odmian ubezpieczeń. Drugim źródłem unormowania dla umowy ubezpieczenia na życie jest ustawa ubezpieczeniowa. Bardzo ważną rolę przy zawieraniu umowy ubezpieczenia na życie odgrywają ogólne warunki ubezpieczeń. Ich zadanie sprowadza się przede wszystkim do uproszczenia i ułatwienia masowego zawierania umów ubezpieczenia przez "podanie" podmiotowi występującemu z ofertą zawarcia umowy ubezpieczenia gotowego, z góry przygotowanego zbioru klauzul umownych, obejmujących typową treść umowy ubezpieczenia.Umowa ubezpieczenia na życie zawiera wiele elementów wspólnych z innymi typami umów ubezpieczeń. Zawiera także wiele elementów wyróżniających ją spośród innych umów ubezpieczenia. Z tego też względu jej odrębne omówienie wydaje się uzasadnione. Z uwagi na ograniczony zakres opracowania poruszone zostały takie kwestie jak relacje ubezpieczenia na życie względem innych rodzajów ubezpieczeń gospodarczych, regulacje prawne umowy ubezpieczenia na życie, pojęcie i przedmiot umowy ubezpieczenia na życie, strony umowy ubezpieczenia, sposób jej zawierania, prawa i obowiązki stron umowy ubezpieczenia oraz ustanie umowy ubezpieczenia. Dorota MałeckaIstota, funkcje, zasady i klasyfikacja ubezpieczeń gospodarczych W sferze szeroko pojętej działalności ubezpieczeniowej wyróżnia się dziedzina tzw. ubezpieczeń gospodarczych, które ze względu na przedmiot ochrony dzielą się na ubezpieczenie majątkowe, nazywane w nauce i prawie ubezpieczeniowym państwa zachodnich "ubezpieczeniami szkody" oraz ubezpieczenia osobowe, nazywane niekiedy "ubezpieczeniami sumy". Działalność ubezpieczeniowa prawie we wszystkich krajach gospodarki rynkowej stanowi dominujący element systemu zabezpieczenia społecznego. Aktualnie w Polsce ubezpieczenia majątkowe i osobowe w zbyt małym stopniu spełniają swoją możliwą do spełnienia rolę społeczną.Powyższy artykuł ma na celu zaprezentowanie podstawowych pojęć dotyczących działalności ubezpieczeniowej, funkcji i zasad ubezpieczeń gospodarczych, oraz wskazanie podstaw prawnej regulacji ubezpieczeń osobowych i majątkowych, z jednoczesną ich charakterystyką.Katarzyna Białecka Otwarte Fundusze Emerytalne jako nowy element systemu zabezpieczenia społecznego w PolscePaweł Nartowski Ubezpieczenia komunikacyjne jako produkt asekuracyjny Każdy właściciel samochodu może poświadczyć, że z posiadaniem pojazdu nieuchronnie związane jest ryzyko.Używając słowa "ryzyko", mamy najczęściej na myśli możliwość wystąpienia niepożądanego zdarzenia losowego. Mianem takiego zdarzenia można określić przede wszystkim wypadek samochodowy lub ryzyko kradzieży, a także uszkodzenie pojazdu nie wynikające z uczestnictwa w ruchu.Straty spowodowane ruchem pojazdów występują powszechnie, co czyni je problemem społecznym i gospodarczym.Krzysztof Maciejewski Zadania aktuariusza w firmie ubezpieczeniowe