Arkadiusz Morawiec Nie można żyć bez nadziei (GruzyGustawa Herlinga-Grudzińskiego)Prezentowany artykuł stanowi interpretację opowiadania Gruzy Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Punktem wyjścia jest analiza formy narracyjnej utworu, ujmowanej w jej widocznym związku z Dziennikiem pisanym nocą pisarza (problematyczne okazuje się ustalenie granicy pomiędzy fikcją oraz dokumentaryzmem i autobiografią). Opowiadanie posiada strukturę gatunkową zbliżoną do reportażu. Wprowadzone do utworu konteksty kulturowe (reinterpretowany mit Arkadii, motywy katastroficzne, apokaliptyczne, chrystologiczne oraz biblijny motyw Hioba) nadają jednak tekstowi rangę "przypowieści o ludzkim losie", nadają mu też cechę tragizmu. Faktycznie jednak egzystencjalna rozpacz przełamywana jest w opowiadaniu poprzez dyskretnie wprowadzane, jakkolwiek sugestywne, znaki nadziei (uchwytne w warstwie autorskiego komentarza, aluzji, symboliki, chrześcijańskich znaczeń religijnych).Ewa Zając Profilowanie motywu drogi w powieściach Paulo CoelhoW trzech powieściach: Na brzegu rzeki Piedry usiadłam i płakałam..., Piąta Góra i Alchemik Paulo Coelho różnorodnie profiluje motyw drogi. Jako element wiążący jest jednocześnie droga spoiwem wymienionych utworów.Chwyty i znaczenia konstruujące prototypową drogę dla trzech powieści Coelho to: Symboliczność i metaforyczność, znaczenie "mowy ciała", dziecięcość, dynamika działań bohaterów, góra jako element świata przedstawionego, kompozycja pierścieniowa utworów.Symbolika określa tu przede wszystkim strukturę fabularną, elementy świata przedstawionego i ich wzajemne powiązania. "Mowa serca" rozumiana jest przez pisarza jako wewnętrzny, ukryty głos w człowieku wyzwalający w nim pragnienie najgłębszego szczęścia. Dziecięcość zostaje wykreowana jako szczególna postawa wobec świata i życia, swoista dojrzałość wypływająca z nieustannego doświadczania miłości. Dynamika z kolei związana jest tu głównie z walką bohaterów, z pokonywaniem przeszkód, co hartuje ich jako zwycięzców życia. Natomiast góra, a zwłaszcza jej szczyt, w kontekście powieści Coelho, może być rozumiana jako doskonałość człowieka, spełnienie, poznanie, ponowne narodziny, zjednoczenie z Bogiem. Pierścieniowa budowa powieści zwraca uwagę, Iż doświadczenie każdej z wędrówek wprowadza bohaterów w cykliczność życia, co czyni z nich świadomych uczestników w nieustannym ruchu kosmosu. Jednocześnie wskazuje ona na symbolikę motywu drogi.Renata Jagodzińska O wyobraźni katastroficznej w kontekście poezji Józefa CzechowiczaWyobraźnię katastroficzną kształtują obrazy, znaki i symbole wyprowadzone z paradygmatu biblijnego. Najważniejszym źródłem inspiracji jest Apokalipsa św. Jana interpretowana jako objawienie prawdy o czasach ostatecznych. Według Jacques'a Derridy Apokalipsa rejestruje dramat mówienia i pisania dokonujący się w poszukiwaniu ostatecznych uzasadnień nazywanych Początkiem i Końcem, które paradoksalnie nie ustalają sensu ostatecznego, zostawiając jedynie "ślad". Literatura wpisana w nurt katastrofizmu poprzez kreację atmosfery sacrum i przybranie maski proroctwa oddaje potrzebę doznawania metafizycznej grozy. Łatwo odnaleźć w poezji Józefa Czechowicza sugestywne przekonanie o nieuchronności katastrofy. W Czechowiczowskiej kontemplacji świata, do której dostęp otwierają okruchy pamięci, ujawnia się pęknięcie równoznaczne z narastającym odczuciem "obcości". Triada: przeszłość (pamięć), przyszłość, teraźniejszość ulega dekonstrukcji i przekształceniu w monolityczny obraz nadchodzącej katastrofy. Doświadczenie osobności świata i człowieka jest w twórczości Czechowicza główną przyczyną kreacji poetyckiego proroctwa. Magdalena Bartoszewicz "Szczegół nadaje wielkość wszystkiemu co małe" - o roli porównania w poezji księdza Jana TwardowskiegoCelem artykułu jest analiza struktury i roli porównań w utworach lirycznych księdza Jana Twardowskiego. Część wstępna poświęcona jest uściśleniu definicji porównania i ustaleniu różnic pomiędzy porównaniem i metaforą. Poruszona jest w niej także kwestia wprowadzania przez porównanie dodatkowego planu czasowego.W części analitycznej tekstu wyodrębniono kilka najczęściej występujących w twórczości tego poety kategorii porównań. Główne z nich, to:- porównanie typu WIELKIE jak MAŁE i MAŁE jak WIELKIE - nobilitacja codziennych zjawisk poprzez zestawienie ich z treściami ze świata najwyższych wartości- porównania arbitralne, w których łączność treściowa pomiędzy członami pojawia się dopiero dzięki dodaniu nadającego sens szczegółu- porównania metaforyczne, z pełną konstrukcją zdaniową w roli secundum.Z analizy wypływa wniosek, iż rola porównania w twórczości tego poety polega na ilustrowaniu faktu łączności świata doczesnego z wymiarem sacrum. Elementem sakralizującym jest zazwyczaj szczegół, detal, nabierający sensu symbolicznego poprzez swą niepowtarzalność.