(Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi ; Z.1(31)2003)
Radzenie sobie ze stresem a zwyczaje żywieniowe u kobiet z nadwagą i otyłościąJedzenie, szczególnie dla kobiet może stać się sposobem radzenia sobie ze stresem. Celem badania było sprawdzenie, czy preferowane style radzenia sobie ze stresem u kobiet z nadwagą i otyłością różnicują podejmowane zwyczaje żywieniowe.W badaniu uczestniczyło 91 kobiet z podwyższonym wskaźnikiem masy ciała (BMI M = 31,18) . Zastosowano następujące techniki badań: Kwestionariusz CISS Endlera i Parkera służący do pomiaru stylów radzenia sobie ze stresem oraz Kwestionariusz ä Moje Zwyczaje Żywienioweö Ogińskiej-Bulik i Pustyńskiego przeznaczony do pomiaru nawykowego oraz emocjonalnego przejadania się i restrykcji dietetycznych.Wyniki badań wskazują na występowanie istotnego statystycznie związku między radzeniem sobie ze stresem a dwoma badanymi zwyczajami żywieniowymi. Badane kobiety preferujące styl emocjonalny w radzeniu sobie ze stresem uzyskują wysokie wyniki w nawykowym i emocjonalnym przejadaniu się, natomiast kobiety preferujące styl unikowy w radzeniu sobie ze stresem skłonne są do emocjonalnego przejadania się. Kobiety charakteryzujące się wysokimi wynikami w zadaniowym radzeniu sobie ze stresem charakteryzują się mniejszą skłonnością do nawykowego oraz emocjonalnego przejadania się w porównaniu z osobami o niskiej koncentracji na zadaniu. Mierzone style radzenia sobie ze stresem nie różnicują restrykcji dietetycznych. Agnieszka Gutowska-WykaRadzenie sobie ze stresem a zwyczaje żywieniowe u młodzieży z nadwagą i z wagą w normieCelem podjętych badań było sprawdzenie czy istnieje związek między stylami radzenia sobie ze stresem a zwyczajami żywieniowymi u młodzieży z nadwagą i z wagą w normie. W badaniach wzięło udział 148 osób w wieku 14 u 19 lat, w tym: 74 osoby z nadwagą (BMI M=28,83) i 74 osoby z wagą w normie (BMI M=19,79). Zastosowano dwie techniki pomiaru: Skalę Jak sobie radzisz? Z. Juczyńskiego do pomiarów stylów radzenia sobie ze stresem i kwestionariusz Moje zwyczaje żywieniowe N. Ogińskiej-Bulik i L. Putyńskiego do pomiarów nawyków żywieniowych.Uzyskane wyniki badań, w obu badanych grupach, wskazują na istotny statystycznie związek zwyczajów żywieniowych z emocjonalnym sposobem radzenia sobie i z poszukiwaniem wsparcia społecznego w sytuacji stresu. Nina Ogińska-BulikPsychologiczna charakterystyka dzieci Typu A w starszym wieku szkolnymCelem podjętych badań było dokonanie psychologicznej charakterystyki dzieci Typu A w starszym wieku szkolnym oraz ustalenie, czy dzieci Typu A różnią się od swoich rówieśników Typu B w poziomie neurotyzmu, lęku i gniewu oraz w zakresie funkcjonowania w szkole. Badaniami objęto 154 dzieci w wieku 12-13 lat. Wykorzystano następujące techniki badawcze:1) Skalę MYTH (Matthews Youth Test for Health) do pomiaru zachowań Typu A/B 2) Skalę H-W (Hunter-Wolf A-B Rating Scale) do pomiaru zachowań Typu A/B3) Skalę Jaki jesteś Choynowskiego i Skrzypek do pomiaru neurotyzmu4) Inwentarz Stanu i Cechy Lęku dla dzieci (ISCLD) Spielbergera5) Skalę Ekspresji Gniewu (SEG) Ogińskiej-Bulik i Juczyńskiego6) Arkusz Zachowania się Ucznia MarkowskiejWyniki badań wskazały, że dzieci Typu A, w porównaniu ze swoimi rówieśnikami Typu B, wykazują wyższy poziom lęku, gniewu ujawnianego na zewnątrz, silniejszą tendencję do zachowań antyspołecznych i przyhamowania, a dziewczęta Typu A wykazują większą motywację do nauki. Piotr Jerzy GurowiecZachowania bólowe a funkcjonowanie systemu rodzinnego Artykuł porusza kwestię zachowań bólowych mających bezpośredni wpływ na funkcjonowanie systemu rodzinnego. Praca składa się zasadniczo z III części. W pierwszej części zwracam uwagę na psychologiczne czynniki spostrzegania bólu: koncentrację uwagi, lęk, oczekiwanie na ból, kontrolę bólu lub sytuacji bólowej.Cześć druga charakteryzuje (opisuje) spostrzeganie bólu i czynniki które oddziałują na jego odbiór. Uwaga jest jednym z tych czynników, który w sposób istotny decyduje o aspekcie percepcji (odbioru) bólu. Ważne stają się także relacje typu pacjent-otoczenie i ich wpływ na kształtowanie zachowań bólowych.Cześć III u zasadnicza, skupia się na funkcjonowaniu systemu rodzinnego w obliczu odczuwania bólu przez któregoś z członków rodziny. Uwagę poświęcam takim mechanizmom psychologicznym jak: wzmocnienie wzorców interakcji zorientowanych na ból, postawa wzajemnej troski. Ważne są także zasoby osobiste w radzeniu sobie z bólem, w szczególności poczucie własnej wartości oraz inne takie jak: poczucie bezsilności czy wstydu .Ból okazuje się jest także czynnikiem motywacyjnym skłaniającym do szukania strategii radzenia sobie z bólem np. strategii odwracania uwagi. Często jednak na poziomie jednostki czy systemu rodzinnego nie zawsze się to udaje w związku z czym konieczna staje się pomoc psychoterapeuty. Lidia JaniszewskaUprzedzenia wobec chorych na AIDS ze szczególnym uwzględnieniem postaw pracowników medycznych Silne negatywne postawy wobec chorych i homoseksualistów, istniejące w społeczeństwie, stanowią bezpośrednie źródło uprzedzeń wobec chorych na AIDS i żyjących z HIV. Teoria i praktyka wskazują, ze ignorancja i nieprzychylne nastawienia mogą determinować sposób podejścia personelu medycznego do opieki nad tymi chorymi. Wydaje się, ze redukcja takich postaw jest możliwa dzięki umiejętnym działaniom zwiększającym wiedzę na temat choroby. Martyna Kaflik-Pieróg, Nina Ogińska-BulikWyznaczniki zespołu wypalenia zawodowego u funkcjonariuszy Państwowej Straży PożarnejCelem podjętych badań było ustalenie wyznaczników zespołu wypalenia zawodowego w grupie funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej. Badaniami objęto 175 funkcjonariuszy Państwowej Straży Pożarnej z terenu Łodzi. Średnia wieku badanej grupy wynosiła 36,31 lat, średnia stażu pracy na obecnym stanowisku u 8,51.W badaniach zastosowano: Kwestionariusz do Badania Subiektywnej Oceny Pracy, Kwestionariusz do Badania Wypalenia Zawodowego (MBI), Skalę Uogólnionej Własnej Skuteczności (GSES), Kwestionariusz Orientacji Życiowej Socu29, Test Orientacji Życiowej (LOT), Skalę Poczucia Własnej Wartości (RSES), Kwestionariusz Wsparcia Społecznego (F-SozU K-22). Kwestionariusz Inte, do pomiaru inteligencji emocjonalnej.W badanej grupie wyznacznikami emocjonalnego wyczerpania okazały się być trzy czynniki stresu zawodowego tj.: psychiczne obciążenie praca, nieprzyjemne warunki pracy, poczucie niepewności oraz dwa zasoby: optymizm i wsparcie praktyczne. Predyktorami depersonalizacji strażaków okazały się: dwa zasoby tj: wsparcie emocjonalne, poczucie zrozumiałości, trzy czynniki związane ze stresem w pracy: uciążliwości fizyczne, odpowiedzialność, nieprzyjemne warunki pracy oraz staż pracy na obecnym stanowisku. Natomiast żaden z czynników stresu w pracy, ani żaden z analizowanych zasobów osobistych nie okazał się wyznacznikiem poczucia dokonań osobistych. Monika WasilewskaSystem wartości zawodowych oraz miejsce pracy w systemie wartości ogólnych u osób z grup ryzyka wypalenia zawodowegoArtykuł przedstawia wyniki badań przeprowadzonych w dwóch grupach zawodowych (nauczycieli i terapeutów) zaliczanych ze względu na swą specyfikę do szczególnie narażonych na wystąpienie syndromu wypalenia zawodowego.Badania koncentrują się na tematyce wartości oraz procesów z nimi związanych w odniesieniu do wspomnianego powyżej wypalenia zawodowego.W artykule znajdują się wyniki porównań badanych grup w zakresie systemów wartości zawodowych, a także systemów wartości ogólnych ze szczególnym uwzględnieniem w tych drugich miejsca przypisywanego pracy Marta Znajmiecka-SikoraCharakterystyka obrazu siebie Artykuł przybliża problematykę obrazu siebie. Przedstawiona została w nim analiza wybranych podejść do obrazu siebie u fenomenologicznego, psychodynamicznego oraz poznawczego. Zaprezentowano strukturę i cechy obrazu siebie. Ponadto przedstawione w artykule zostały również etapy rozwoju i czynniki kształtujące go; zaprezentowano cechy obrazu siebie osoby psychicznie dojrzałej; mechanizmy obrony obrazu siebie i przyczyny zaburzeń struktury äjaö. Bogna Kędzierska, Marta Znajmiecka-Sikora, Martyna Kaflik-PierógNieśmiałość u doniesienie wstępne z badańArtykuł stanowi sprawozdanie z przeprowadzonych badań polską wersją Skali do Pomiaru Nieśmiałości. Uzyskane wyniki wskazują na szerokie rozpowszechnienie zjawiska nieśmiałości w badanej populacji. Ponad 77 badanej grupy twierdziło, że są lub byli nieśmiali w jakimś okresie swojego życia, a ponad 13 respondentów określa siebie mianem ächronicznieö nieśmiałych. Aż 38,52 badanych uważa przezywanie nieśmiałości za swój osobisty problem. Mariola Habrajska, Nina Ogińska-BulikZjawisko narkomanii wśród studentów wybranych uczelni niepaństwowych Celem podjętych badań było m.in. sprawdzenie w jakim stopniu rozpowszechnione jest używanie narkotyków wśród studentów jakie to są narkotyki oraz w jakich okolicznościach i z jakich powodów są one używane. Grupę badawczą stanowiło 393 studentów dwóch wybranych uczelni niepaństwowych w wieku 19-24 lat, z tego większość stanowiły kobiety. Osoby badane wypełniały anonimową ankietę.Uzyskane dane wykazały, że 9,4 badanych studentów przyznało się do aktualnego używania narkotyków. Najczęstszym środkiem była marihuana. Natomiast główne powody związane z używaniem narkotyków w badanej grupie studentów to ciekawość, chęć rozluźnienia się w trakcie zabawy oraz namowa kolegów.