(Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi ; Z.1(21)2002)
Nina Ogińska-BulikRadzenie sobie ze stresem u funkcjonariuszy policjiCelem podjętych badań było ustalenie związku między poziomem odczuwanego stresu a nasileniem poszczególnych strategii radzenia sobie ze stresem u funkcjonariuszy policji z uwzględnieniem grupy zawodowej (oficerowie, podoficerowie). Badaniom poddano 30 policjantów w wieku 25 - 40 lat (średnia wieku - 38.4) z terenu m. Łodzi. W badaniach wykorzystano dwa narzędzia badawcze: Skalę Odczuwanego Stresu, która mierzy subiektywnie spostrzegane różne objawy dystresu, wynikające z obciążenia sytuacjami trudnymi oraz Inwentarz Radzenia Sobie - mini-COPE, który mierzy 8 strategii radzenia sobie ze stresem.Wyniki badań wskazują, że obydwie grupy policjantów nie różnią się poziomem odczuwanego stresu i tylko nieznacznie różnią się w zakresie stosowanych strategii radzenia sobie w sytuacji stresu. Natomiast poziom stresu okazał się czynnikiem wyraźnie różnicującym wybór poszczególnych strategii radzenia sobie, przede wszystkim w grupie oficerów.Joanna MiniszewskaStrategia radzenia sobie ze stresem a poczucie włąsnej skuteczności u chorych z rozpoznaniem nowotworu narządów rodnych i wewnętrznychKażda choroba, a w szczególności choroba nowotworowa, jest stresującym wydarzeniem dla człowieka. Chorzy różnią się w radzeniu sobie z chorobą nowotworową w sposób dość zasadniczy i podczas gdy jedni przystosowują się do nowej sytuacji, inni załamują się i wpadają w rozpacz. Uważa się, że przyczyną tych różnic indywidualnych są strategie radzenia sobie ze stresem choroby.Duże znaczenie w radzeniu sobie ze stresem przypisuje się mechanizmowi poczucia własnej skuteczności. Stwierdzono, ze wysokie poczucie własnej skuteczności wiąże się z lepszym zdrowiem i większymi osiągnięciami.Celem niniejszej pracy było znalezienie związku miedzy strategiami radzenia sobie ze stresem choroby a poczuciem własnej skuteczności.Agnieszka Gutowska-WykaRadzenie sobie ze stresem a cechy osobowości u dzieci z nadwagąArtykuł opisuje przeprowadzone badania nad stylami radzenia sobie ze stresem i cechami osobowości u dzieci z nadwagą. Celem podjętych badań było:- porównanie cech osobowości chłopców i dziewcząt z nadwagą - porównanie sposobów radzenia sobie ze stresem preferowanych przez chłopców i dziewczęta z nadmierną masą ciała - ustalenie związku między sposobami radzenia sobie ze stresem a osobowością u dzieci z nadwagą.W badaniach wzięło udział 23 dzieci z podwyższonym wskaźnikiem masy ciała (BMI M=26) w wieku 10-12 lat (11 dziewcząt i 12 chłopców). Dzieci te były uczestnikami kolonii organizowanych dla osób z nadwagą (podstawą do uczestnictwa w takich koloniach było skierowanie lekarza z rozpoznaniem nadwagi). W badaniach zastosowano dwie techniki badawcze: skalę Jak sobie radzisz w opracowaniu Juczyńskiego i 14 - czynnikowy Kwestionariusz Osobowościowy dla dzieci R. B. Portera i R. B. Cattella. Artykuł prezentuje wyniki badań.Nina Ogińska-BulikCechy osobowości i Wzór zachowania A u pacjentów z chorobą niedokrwienną sercaCelem podjętych badań było ustalenie związku między cechami osobowości a Wzorem zachowania A u pacjentów z niedokrwienną chorobą serca oraz określenie nasilenia poszczególnych cech osobowości w badanej grupie pacjentów ze względu na Wzór zachowania A. Badaniami objęto 30 osobową grupę pacjentów (15 kobiet i 15 mężczyzn) z niedokrwienną chorobą serca. Średnia wieku badanej grupy wynosiła 60,8 lat.W badaniach zastosowano Skalę Framingham do pomiaru Wzoru zachowania A oraz Inwentarz Osobowości NEO - FFI Costy i McCrae, który mierzy pięć czynników osobowości, tj.: neurotyczność, ekstrawersję, otwartość na doświadczenie, ugodowość i sumienność. Wyniki badań wykazały pozytywny związek neurotyczności z Typem zachowania A w przypadku całej grupy oraz sumienności i Typu A w przypadku kobiet. Neurotyczność oraz ugodowość okazały się czynnikami różnicującymi nasilenie zachowań Typu A w badanej grupie pacjentów. Piotr Jerzy GurowiecPsychologiczne sposoby leczenia bóluArtykuł porusza problematykę psychologicznych sposobów radzenia sobie z bólem. Zasadniczo składa się on z kilku części. Definicja bólu i różne jej odmiany zawarte są w części pierwszej.Jako podstawowe techniki stosowane w psychologicznej terapii bólu omawiam terapię behawioralną - wywodzącą się z teorii uczenia się, która ma za zadanie nauczyć chorego odczuwającego ból, jak zmniejszyć zachowania bólowe a zarazem zwiększyć częstość występowania zachowań zdrowotnych, a także terapię poznawczą (kognitywną), której celem jest nauczenie chorego, jak można postrzegać życie bardziej satysfakcjonującym, niezależnie od odczuwanego dyskomfortu spowodowanego bólem. Każdy program terapii poznawczej składa się z kilku etapów, z których część przeznaczona jest poprawę ogólnej sprawności fizycznej, a pozostała część koncentruje się na wypracowaniu przez chorego skutecznych strategii radzenia sobie ze swoimi problemami dnia codziennego.Kolejna część artykułu poświęcona jest wpływowi psychoterapii, hipnozy oraz innych technik psychologicznych - sugestii, autosugestii, audioanalgezji, na możliwość zredukowania lub eliminacji przykrych doznań bólowych.W końcu ostatnia część artykułu omawia techniki relaksacyjne, redukujące napięcie mięśniowe będące jedną z przyczyn odczuwania bólu. Wśród technik relaksacyjnych na uwagę zasługują: głębokie oddychanie, technika Jacobsona oraz tak zwany trening autogenny.Podsumowując: sposoby walki z bólem to zagadnienie multidyscyplinarne, wymagające bardzo często połączenia osiągnięć medycyny konwencjonalnej z wciąż niedocenianą psychologią, która dysponuje wieloma sprawdzonymi i skutecznymi technikami radzenia sobie z bólem. Jolanta Chanduszko-SalskaPowody obniżenia wagi i oczekiwania koniet uczestniczących w programie oddziaływań psychologicznych wspomagających redukcję nadwagiCelem opisanych badań było określenie powodów przystąpienia do programu pomocy psychologicznej wspomagającej redukcję nadwagi u kobiet. W badaniach uczestniczyło 126 dorosłych kobiet (średnia wieku 46,6 lat ), 78 z otyłością (średnia BMI=34,1) oraz 48 z nadwagą (średnia BMI=27,0). Dane uzyskano w oparciu o ankietę, w której pytano o motywy przystąpienia do programu, zamiar redukcji wagi, wiarę w obniżenie wagi oraz o ile planują obniżyć wagę. Powodem skłaniającym najczęściej do redukcji nadwagi były względy zdrowotne. W dalszej kolejności wymieniono złe samopoczucie oraz względy estetyczne. Kobiety z nadwagą deklarowały większą chęć oraz wiarę w redukcję wagi w porównaniu z kobietami otyłymi.Mariusz GorzeńPostawy wobec raka piersi kobiet zdrowych uczestniczących w programie profilaktykiPrzedstawiono wyniki badań procesu zmiany postaw kobiet zdrowych wobec raka piersi w trakcie realizacji programu profilaktyki raka piersi Niezapominajka, przeprowadzone na 125 wylosowanych uczestnikach. Analizę wyników przedstawiono w oparciu o strukturę trzech czynników: bezsilność, zwątpienie, walka z chorobą. Stwierdzono, że w wyniku udziału w spotkaniu kobiety wyrażają silniej, niż wcześniej, poczucie walki z chorobą, choć jednocześnie upewniają się one w poziomie bezsilności i wzrasta poczucie zwątpienia w obliczu zachorowania. Badane, po zakończeniu spotkania, silniej i częściej wyrażają intencję do samobadania. Mariola HabrajskaPostawy rodzicielskie percypowane przez młodzież a formy ujawnianej przez nią agresjiRodzina jest podstawowym środowiskiem życia młodego człowieka. Zachowanie i postawy obojga rodziców wywierają istotny wpływ na ukształtowanie się elementów osobowości dziecka. Badania autorki, przeprowadzone na 70 uczniach III klas liceów ogólnokształcących w Łodzi i Konstantynowie Łódzkim miały głównie na celu sprawdzenie prawdziwości hipotezy o istnieniu związku między postawami rodzicielskimi rodziców a rodzajami agresji ujawniającymi się u badanej młodzieży.Badania przeprowadzono za pomocą Inwentarza Psychologicznego Syndromu Agresji, stworzonego przez Z. Gasia; Skali Postaw Rodzicielskich, stworzonej przez M. Plopę oraz Ankiety Personalnej, stworzonej przez autorkę. W wyniku przeprowadzonych analiz statystycznych potwierdzono, iż postawy rodzicielskie rodziców, a szczególnie akceptacja matki, pozostają w związku z formami agresji badanej młodzieży.Bogna Kędzierska, Marta Znajmiecka-Sikora, Martyna Kaflik-PierógNieśmiałość - określenie zjawiska oraz doniesienie wstępne z badańObecnie, w związku z rozwojem technologicznym sprzyjającym stopniowemu odhumanizowaniu społeczeństw, nieśmiałość staje się poważnym problemem dla wielu ludzi. Powyższy artykuł stanowi bazę rozważań teoretycznych nad nieśmiałością. Przedstawiono w nim definicje, opinie dotyczące przyczyn nieśmiałości i wyodrębnione przez innych badaczy symptomy. Zaprezentowano także analizę wstępnych badań nad subiektywnym odczuwaniem nieśmiałości przeprowadzonych wśród studentów WSHE.Andrzej Zbonikowski Recenzja książki pod. red. Johna Stewarta "Mosty zamiast murów. O komunikowaniu się między ludźmi".