(Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi ; Nr 4(9) 2000)
Longin Indisow, Cezary Gradowicz Marketing w zarządzaniu logistycznym przedsiębiorstwemKolejne pokolenia teoretyków i praktyków, menedżerów i studentów, stają przed problemem poszukiwania takich wzorców zarządzania przedsiębiorstwem, które pozwoliłyby na opracowanie i stosowanie swego rodzaju "recepty na sukces" funkcjonowania przedsiębiorstwa w danym momencie swego istnienia. Niestety mimo to jak dotychczas nie udało się opracować takiej formuły, która gwarantowałaby sprawne zarządzanie organizacją.Brak takiej uniwersalnej zasady postępowania w procesie zarządzania przedsiębiorstwem wynika z faktu wpływu na funkcję zarządzania następujących czynników:- zmian w bliższym i dalszym otoczeniu organizacji,- zadań stojących przed firmami,- cech osobowościowych zarządzających oraz- szczebla jaki zajmują menedżerowie w hierarchii struktury organizacyjnej.Stanisława Wilmańska-Sosnowska Adaptacja polskich przedsiębiorstw handlowych do warunków gospodarki rynkowejZmiany systemowe w polskiej gospodarce postawiły przedsiębiorstwa w nowej sytuacji, w której ich egzystencja i rozwój uzależnione zostały od umiejętności przystosowania się do przeobrażeń zachodzących w otoczeniu zewnętrznym. Postępująca złożoność tego otoczenia i dokonujące się w nim przemiany, związane ze wzrostem konkurencji i barierą popytu, zwiększają ryzyko działań. Wymusza to konieczność posiadania niezbędnej wiedzy z zakresu profesjonalnego prowadzenia biznesu oraz znajomości metod i narzędzi skutecznej walki w konkurencyjnym otoczeniu. Szczególnie cenna staje się umiejętność myślenia i planowania w wymiarze długookresowym oraz stosowanie zasad marketingowego sposobu działania. Umiejętności te bowiem w sposób zasadniczy warunkują możliwości dostosowawcze przedsiębiorstwa do działań w warunkach gospodarki rynkowej.Celem artykułu jest próba ustalenia zakresu występowania umiejętności planowania długookresowego oraz stosowania reguł marketingu w polskich przedsiębiorstwach handlowych oraz czy zakres ten jest wystarczający, aby sądzić, że są one w stanie skutecznie działać w warunkach konkurencji.Halina Worach-Kardas Ubezpieczeniowy model zarządzania i finansowania publicznej ochrony zdrowiaW wielu krajach europejskich, w tym w Polsce, prowadzi się obecnie reformę ochrony zdrowia. Celem jej jest udoskonalanie, zwiększanie dostępności świadczeń medycznych, przy jednoczesnym respektowaniu zasady możliwie niskich kosztów tych świadczeń.Niewątpliwie ideą przewodnią polskich reform, w tym reformy ochrony zdrowia, jest zdecydowane odejście od dotychczas rozbudowanej opiekuńczej roli państwa. Tym samym oznacza to, że odpowiedzialność za własne życie i zdrowie została przesunięta w kierunku samych obywateli.Nowa strategia ochrony zdrowia, oparta na koncepcji ubezpieczeń zdrowotnych jest pochodną zarówno odejścia od opiekuńczej roli państwa - jak też powodowana jest czynnikami ekonomicznymi. Postęp wiedzy medycznej sprawia bowiem, że metody leczenia, coraz bardziej skuteczne, są zarazem coraz droższe. Powoduje to konieczność limitowania świadczeń, wprowadzania nowych form organizacyjnych lecznictwa oraz wdrażania zasad ekonomiki usług zdrowotnych. Potrzeby zdrowotne, rozbudzane od lat w społeczeństwie stykają się zatem z realiami trudnej ekonomicznie sytuacji w ochronie zdrowia.Włodzimierz JaśkiewiczAdaptacja przedsiębiorstwa do zmian otoczeniaProblem adaptacji przedsiębiorstwa do zmian zachodzących w jego zewnętrznej przestrzeni działania występuje w różnych fazach naukowej refleksji nad wytwórczymi organizacjami społecznymi i zachowaniami podmiotów organizacyjnych.W klasycznej teorii przedsiębiorstwa model "racjonalnej maszyny" podkreślał znaczenie celów, zasobów i racjonalnych wyborów strategii zachowań bądź to spersonifikowanych przedsiębiorstw, bądź to organizacyjnych podmiotów. Mechanizmy regulacji odwoływały się w tym modelu, poza ich sferą formalno-prawną, do prostego przełożenia orientacji na zysk, na wybory racjonalnych wariantów zachowań zarówno wewnątrz organizacji, jak i poza jej obszarem. Wspomniana "personifikacja" przejawiała się w konstatacji zdolności przedsiębiorstwa do oceny okoliczności działania i podejmowania właściwych (racjonalnych) decyzji, bez szczegółowej analizy mechanizmów, które to umożliwiały (mechanika czarnej skrzynki).Inny model, odwołujący się do idei organizmu, o strukturze, będącej wypadkową funkcji przypisanych przedsiębiorstwu (potrzeby ludzkie), jego zasobów warunkujących zakres realizacji funkcji oraz normatywnego ładu określającego logikę wewnętrznych i zewnętrznych działań przedsiębiorstwa, również silnie akcentuje problem adaptacji do otoczenia i wewnętrznej integracji elementów strukturalnych "organizm przedsiębiorstwa".Longin Indisow, Izabela Kołodziejczyk-Olczak Uwarunkowania skutecznego motywowania. Proces komunikacjiWe współczesnych przedsiębiorstwach stale rośnie znaczenie zasobów ludzkich. Niezwykle istotnym składnikiem złożonego procesu zarządzania tymi zasobami jest motywowanie. W większości firm motywowanie nie jest niestety spójne z pozostałymi funkcjami zarządzania.Systemy motywowania w polskich organizacjach są często ubogie w sferze narzędziowej, ograniczają się prawie wyłącznie do kreowania polityki płac. W konsekwencji są one coraz mniej skuteczne i wymagają w związku z tym wzbogacenia o inne narzędzia. Proces ten postępuje zwłaszcza w obliczu zmian na rynku pracy, który stając się trudny i wyrównany, niweluje znaczenie płac jako głównego czynnika motywacyjnego.W przedsiębiorstwach zagranicznych, z kolei, rozwiązania w dziedzinie motywowania pracowników są przenoszone z instytucji macierzystej, co grozi niedostosowaniem do realiów polskich w dziedzinie obciążeń fiskalnych i socjalnych oraz systemów wartości Polaków.Powstaje zatem pytanie co należy uczynić, aby budowane systemy motywowania były efektywne i skuteczne. Jak doprowadzić do tego, żeby pracownicy chcieli wspólnie kreować sukces organizacyjny, znając misję i cele firmy przyjęli je za swoje a także konsekwentnie realizowali. Andrzej B. Cader Regionalny system zarządzania opieką zdrowotnąPrzekształcenia jakie dokonują się w polskiej gospodarce wraz z towarzyszącym im procesem jej urynkowienia znajdują silne odzwierciedlenie w sferze opieki zdrowotnej i związanych z nią usług medycznych. Panujący dotychczas rynek usługodawców przekształca się w rynek konsumentów, a wzmagająca się konkurencja wyzwala zupełnie nowe działania w sferze zarządzania opieką zdrowotną. W coraz większym stopniu wykorzystuje się nowoczesne systemy informatyczne i techniki komunikacyjne.W krajach wysokorozwiniętych normą staje się komputerowe wspomaganie decyzji w obszarze zarządzania usługami medycznymi przy komplementarnym wzroście ilości produkowanej informacji i automatyzacji procesu jej pozyskiwania (Gareiss, 1994). Ogromny wzrost liczby danych i gromadzonej wiedzy medycznej wymaga, nie tylko znajdowania nowych metod organizowania gromadzenia i udostępniania informacji, ale również wykorzystania jej w nowy, twórczy sposób.Barbara Dembowska Ubezpieczenia na życie jako produkt marketingowyReforma systemu emerytalnego wprowadzona od 1 stycznia 1999 w Polsce sprawiła, że wszelkie formy ubezpieczeń na życie oferowane przez zakłady ubezpieczeniowe nabrały szczególnego znaczenia. Funkcjonują one w ramach tzw. trzeciego filaru ubezpieczeń społecznych i traktowane są jako dobrowolne i dodatkowe zabezpieczenie emerytalne. Mimo, że ubezpieczenia życiowe istnieją na polskim rynku od kilkunastu lat nie wszyscy rozumieją ich specyfikę. Dlatego celem niniejszego opracowania jest przedstawienie różnych produktów ubezpieczeniowych dostępnych w Polsce wraz z procesem podejmowania decyzji przy wyborze i zakupie ubezpieczeń na życie oraz wyjaśnienie funkcji jakie one pełnią. Ze względu na wiele form produktów ubezpieczeniowych oferowanych na polskim rynku, w artykule przedstawione zostaną także czynniki społeczno-demograficzne i ekonomiczne, które predysponują do wyboru odpowiedniego ubezpieczenia na życie. Anna Sołtys Misja przedsiębiorstwa w kontekście zarządzania strategicznegoŚwiat współczesnego człowieka jest przede wszystkim światem organizacji. Coraz więcej potrzeb społecznych jest i może być zaspakajanych tylko poprzez uczestnictwo lub współpracę z organizacjami, chwilowe jako klienci, stałe jako pracownicy. Uczestnictwo w organizacjach pozwala zdobyć środki potrzebne do życia, zaspokaja potrzeby związane z przynależnością, samorealizacją i legitymizuje aktywność i przedsięwzięcia zarówno jednostki jak i grup społecznych. Dodatkowo postęp cywilizacyjny wymagający rozwoju wielkich i skomplikowanych technologii służących ludziom, wymaga zaangażowania potencjału zarówno finansowego, jak i intelektualnego przerastającego możliwości pojedynczego człowieka. Proces ten rozwija się sprawiając, że tylko organizacje, sformalizowane i wyspecjalizowane są w stanie sprostać wymogom współczesności.W burzliwie zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej przedsiębiorstwa muszą coraz częściej sięgać po wyrafinowane narzędzia i procedury mające na celu zaspokojenie zróżnicowanych postaw i potrzeb konsumenckich. Oznacza to, że tradycyjne formy zarządzania biznesem nie wystarczają aby zmobilizować i popchnąć zasoby przedsiębiorstwa do działania, w celu utrzymania i rozwoju rynków. Coraz więcej przedsiębiorstw podejmuje wyzwania na szerokich międzynarodowych rynkach, zatrudniając wiele odmiennych kulturowo zespołów pracowniczych oraz obsługując wymagających klientów. Drugim znaczącym wyznacznikiem "ducha współczesności" jest fakt, iż obecnie w wyniku rozwoju i dostępności technologii, wytwarzane produkty w wielu gałęziach przemysłu stają się coraz bardziej podobne; firmom jest więc trudniej udowodnić, że dysponują przewagą w zakresie jakości produktu lub usługi.Krzysztof Przybyszewski, Andrzej Cader, Zbigniew FilutowiczZarządzanie informacją w systemie interaktywnego nauczaniaRozwój technik i technologii informatycznych umożliwił zastosowanie ich do wspomagania procesu nauczania. Spowodował, między innymi, powstanie nowych metod nauczania eksternistycznego: nauczanie na odległość wykorzystujące informatyczne techniki multimedialne; oraz interaktywnego bez ciągłego udziału nauczyciela (jest to także sposób eksternistyczny, charakteryzujący się samodzielną pracą studenta wspieranego dostarczonymi mu materiałami do nauki, zawierającymi jako integralną całość sposób wewnętrznej ewaluacji stanu zaawansowania procesu uczenia się). W publikacji "nauczanie interaktywne" rozumiane jest właśnie w ten sposób: jako interaktywny sposób nauczania eksternistycznego.Najważniejszym elementem programu nauczania każdego przedmiotu są odpowiednio skonfigurowane bazy danych tego przedmiotu wraz ze zdefiniowanymi połączeniami między nimi. Należą do nich: baza wiedzy, baza umiejętności i baza zasobów (laboratorium, zbiór wiedzy uzupełniającej, zbiór zasobów ściągniętych z Internetu lub innej sieci, zbiór adresów sieciowych lub łączy, filmoteka, zasoby biblioteczne itp.). W przypadku nauczania interaktywnego bardzo ważną rolę pełni także dodatkowa baza (czy też dodatkowy system) ewaluacji wewnętrznej.Informatyczny system obsługi baz danych interaktywnego nauczania musi zapewnić:- akwizycję danych do baz- definiowanie połączeń między bazami- tworzenie skryptów (zawierających wykłady lub problemy wraz z odpowiedziami) - z poziomu nauczyciela- tworzenie zbiorów odpowiedzi własnych i porównywanie ich z odpowiedziami zawartymi w użytkowanych skryptach - z poziomu studenta- charakterystyczny dla danego przedmiotu system ewaluacji wewnętrznej.